Ik las Op Zee van Toine Heijmans

Op Zee door Toine Heijmans
Uitgegeven door L. J. Veen op/in 2011
Genres: Algemene fictie, Contemporary/Gegenwartsliteratur, Fictie, Psychologische fictie
Pagina's: 192
Taal: Nederlands
Goodreads

Dit boek had ik meegenomen op de boekenbeurs in Zwolle waar ik laatst ben geweest. De prijs ik kan ik me zo niet meer herinneren, maar hij was zeker nog een euro of acht, vrij prijzig voor deze evenementen. Toch heb ik hem meegenomen omdat hij al langer op mijn leeslijstje stond.

‘Boek’ moet je dit overigens niet noemen, boekje is een betere benaming. De 192 bladzijdes zijn veel, zeker als je bedenkt dat verhaal een zeer grote bladspiegel kent en hier en daar ook nog een aantal plaatjes (door Jenna Arts). Dit is meer een boek voor een snelle lees dan om weken lang weg te dromen in een zwaar verhaal. Het is dan ook zeker aan te raden voor mensen die Nederlands niet als moedertaal hebben en kennis willen maken met de Nederlandse literatuur.

Het verhaal wordt gedragen door de ik-verteller Donald. Hij werkt op een kantoor waar hij steeds ouder wordt en zijn collega’s steeds jonger. Dan krijgt hij het aanbod om een paar maanden een sabatical te gaan houden. Donald besluit zijn droom waar te maken en gaat een zeiltocht maken, z’n vrouw laat hem gaan, die heeft ook wel door dat hij zich in een midlife-crisis bevindt. Op het laatste stukje, tussen Denemarken en Nederland mag zijn dochtertje Maria meezeilen, een tochtje van twee dagen.

Het begint allemaal heel aandoenlijk, vader en dochter die samen gaan zeilen. Ze gaan van te voren nog naar de supermarkt, waar ze twee zakken chips kopen, en verlaten de haven. Het is mooi weer, de zee is kalm. Ze gaan zelfs nog even een stukje zwemmen in de zee.
Maar dan slaat het noodlot toe. Maria verdwijnt. Donald is bang dat ze overboord is geslagen.

Spoiler>> View Spoiler »Op dit moment verliest Donald duidelijk de realiteit. Hij denkt zijn dochter te zien en springt zijn rubberbootje in, die Nooit Lek heet, in. Als hij bij Maria aankomt merkt hij dat Maria maar een reddingsboei was en met grotere paniek gaat hij terug de boot in. Maria is klaarblijkelijk naar de wc geweest. Donald slaat zichzelf voor de kop dat hij daar niet eerder aan gedacht heeft. Thuis gaat Maria ook vaak naar de wc, dus waarom op zee niet? In de laatste paar hoofdstukken verandert het perspectief van de verhaalverteller. Vanaf nu wordt het verhaal verteld door Hagar, zijn vrouw. Zij wacht samen met hun dochter Maria in de haven op een teken van leven van Donald. Ook heeft ze zijn ontslagbrief bij de hand, want hij is al drie maanden niet op kantoor geweest. Dan komt Donald na een aantal uren aan, en Maria staat met een tekening op haar vader te wachten. Hier komt weer het thema realiteit aan de orde, die Donald al een paar Waddeneilanden eerder had verloren. Maria is namelijk nooit op de boot geweest. « Hide Spoiler

Het einde verraste mij. De eerste paar regels had ik helemaal niet door dat het perspectief veranderd was, dus ik was even in verwarring.

Het verhaal kent drie thema’s. Het belangrijkste thema is werkelijkheid. Wat is echt en wat bestaat niet. Het tweede thema is de midlife-crisis van Donald. Hij wil even weg van zijn vrouw en kind, zijn batterij helemaal opladen en bij thuiskomst er weer helemaal tegenaan gaan. Het laatste motief is angst, of angst om je kind kwijt te raken. Hagar zou eerst nee hebben gezegd tegen de zeiltocht, maar heeft ze toch toegegeven.

Ik denk persoonlijk niet dat het boek in te delen valt bij de volwassenenliteratuur. Hoewel het een erg sterk verhaal is en goed geschreven, is het geen moeilijk verhaal. Er zijn geen onderliggende gedachten of verhaallijnen te vinden en ook het perspectief wisselt maar één keer. Ook vanwege het taalgebruik en het feit dat je zo makkelijk door het boek heen komt zou ik het eerder puberliteratuur noemen. En godzijdank ook literatuur die met vlag en wimpel boven onder andere Twilight uitsteekt.

Ik raad dit verhaal dan ook bovenal aan, aan mensen die graag hun Nederlands willen verbeteren, of tieners die wat intelligenters willen lezen dan ‘Hoe Overleef Ik’. Uiteraard is dit ook een prettig boekje voor een korte vlucht.