Heren van de thee door Hella S. Haasse Uitgegeven door AD op/in 1992
Genres: Fictie, Historische fictie
Pagina's: 275
Taal: Nederlands
In 1878 trouwden Rudolf Kerkhoven en Jenny Roosengaarde Bisschop in Batavia en gingen zij wonen op de afgelegen thee-onderneming Gamboeng in de Preanger op Java. In het decor van van de indrukwekkende natuur en tegen de achtergrond van de ontwikkelingen in de koloniale politiek, leven we mee met de autocratische ondernemer en zijn langzaam verbitterd rakende echtgenote.
Zoals veel van mijn boeken stond deze al een tijd stof te collecteren op mijn boekenplank. Eerder heb ik van Hella S. Haasse al Oeroeg gelezen, welke mij zeer beviel. De verhalen over Indië vind ik altijd prachtig en vond het daarom écht tijd om dit boek van kaft tot kaft te bekijken.
Het eerste dat opvalt is het rijke vertellen van Hella S. Haasse. De natuur wordt schitterend omschreven. Het speelt dan ook een hoofdrol in het verhaal. Het verhaal is volgens de schrijfster zelf fictie, maar er is uitgebreid gebruik gemaakt van het archief van een van de nazaten van de hoofdrolspelers en zelf heeft ze ook in Indië gewoond.
Het verhaal kabbelt het hele boek een beetje voort. Intriges, zwangerschappen en het werk zijn aan de orde van de dag, maar echt grote wendingen kent het verhaal niet. Je hoeft nergens een zeer onverwachte plottwist te verwachten. Een soort van GTST, maar dan op Indië. Toch maakt dat het verhaal er niet minder interessant op. Door de levendige schrijfstijl en de mooie woorden die Haasse kiest heb je het idee alsof je er midden in zit. De Indische woorden die gebruikt worden leveren meteen een grote woordliefde op.
Het belangrijkste thema in het boek is in mijn ogen de tegenstelling. De tegenstelling tussen alle paren die voorbij komen, tussen het leven in Indië en in Europa, tussen het harde werken van de mannen en de luxe die de vrouwen wel wilden hebben. Hoofdpersonen van het boek zijn Rudolf en Jenny. Rudolf is een idealist, iemand die denkt dat hij alles aan kan. In het begin van het boek gaat het hem dan ook voor de wind, maar gaandeweg brokkelt dit af en blijft hij gedesillusioneerd achter. Jenny is op het eiland geboren, en denkt zelf nooit te kunnen aarden in Europa. Enkele keren wordt ze zwanger, maar het gaat steeds meer bergafwaarts met haar. Ze wordt depressief en uiteindelijk maakt ze een einde aan haar leven. Ze snakte naar de pleziertjes die ze vroeger had, maar het zat er financieel niet in.
Wat mij opviel in het boek, was dat er tussen de vertelstijl van de alwetende verteller en de verschillende schrijvers van de brieven in het boek geen verschil zat. Aan het lezen van een stuk brief zou je niet kunnen vertellen wie deze geschreven had. Jammer, daar had meer mee gedaan kunnen worden.
Ondanks dat het boek weinig spannend was, heb ik wel genoten van het boek. Over Indië weet ik heel weinig en zo heb ik toch een naar mijn mening goede inkijk gekregen in de Indische cultuur van toen. Het leest ook heel goed weg vanwege het taalgebruik. Aardig detail: het boek houdt op op 1 februari 1918, een dag voor de geboorte van Hella S. Haasse. Als het aan mij ligt zou ik dit boek zeker gaan lezen en als het kan op je leeslijst zetten!