Historische fictie Archieven

Ik las Oorlogswinter van Jan Terlouw

24 februari 2016 · Leave a Comment

Oorlogswinter door Jan Terlouw
Uitgegeven door Geef Mij Maar Een Boek op/in 1972
Genres: Fictie, Historische fictie
Pagina's: 174
Taal: Nederlands
Kopen op Bol.com
Goodreads

Michiel van Bennekom is een 15-jarige jongen in de laatste oorlogswinter van de Tweede Wereldoorlog. Hij wil graag zijn dorp helpen, maar wordt door weinig mensen serieus genomen. Langzaamaan kan hij toch het een en ander betekenen voor anderen. Een zware taak voor Michiel, want in tijden van oorlog is het niet duidelijk wie hij wel en wie hij niet kan vertrouwen. Hoe gaat hij hiermee om?

Oorlogswinter is sinds afgelopen zaterdag voor één euro bij de betere boekhandel te koop. Uiteraard heb ik daar gebruik van gemaakt. Het meest gelezen kinderboek sinds de Tweede Wereldoorlog dat ook gaat over de Tweede Wereldoorlog. Jan Terlouw maakte het allemaal zelf mee, ook hij had de leeftijd van Michiel ten tijde van de hongerwinter.

Oorlogswinter – al jaren een klassieker

Waarom is Oorlogswinter nou zo’n fenomenaal boek, hoe kan het dat dit boek al zoveel jaren mee gaat? In eerste instantie heeft het boek een thema dat veel mensen aanspreekt: oorlog. Zelfs als de Tweede Wereldoorlog niet geheel je interesse wekt. De Tweede Wereldoorlog is een goede basis om vele andere gebeurtenissen in de wereld te verduidelijken en uit te leggen, zoals genocide, polarisatie, macht, emancipatie, etc. Daarnaast maak je het verhaal mee door de ogen van Michiel, een jongen met het hart op de goede plaats en iemand die graag iets goeds wil doen voor de gemeenschap. Dat tweede maakt het boek ook heel spannend, want hoe gaat Michiel dit doen zonder gesnapt te worden door verraders in het dorp of door de Duitsers?

Oorlogswinter is niet alleen een goed verhaal, want met alleen een goed verhaal kom je er ook niet. Het is ook een verhaal waarbij je gaat nadenken: wie is er wel te vertrouwen, wie niet? En is iemand wel zo goed/slecht als andere mensen denken? Wat zou je zelf moreel doen in deze situatie?’. Dit maakt het boek heel geschikt om er met anderen over te praten en te discussiëren, bijvoorbeeld bij in een klas of bij een boekenclub. Juist door deze ondertoon is het boek niet alleen goed om te lezen voor kinderen, maar ook voor volwassenen. Kinderen zouden zich kunnen afvragen wat zij zouden doen als ze in de situatie van Michiel zaten, volwassenen zouden zich kunnen afvragen aan welke kant zij zouden staan.

Oorlogswinter voor de leeslijst

In mijn optiek is Oorlogswinter een uitermate goed boek om op je leeslijst te zetten als je in de onderbouw van de middelbare school zit. Het boek heeft korte hoofdstukken en ondanks de oubollige woorden is het vlot geschreven. Dat wil zeggen: geen al te lange zinnen, helder geschreven en geen obscure verwijzingen naar het een of ander. Doordat de gebeurtenissen elkaar continu opvolgen wil je maar blijven weten hoe het verhaal verder gaat. Ook is Michiel veertien jaar, precies de leeftijd van kinderen in de onderbouw van de middelbare school. Wel raad ik aan om pas aan dit boek te beginnen als je enige kennis hebt van de Tweede Wereldoorlog. Het is in principe niet heel erg nodig om de verhaallijn te volgen, maar het helpt je wel heel erg om het boek te begrijpen.

Eindoordeel van Oorlogswinter

Dit boek geef ik een volmondige 5 uit 5.

Ik las Heren van de Thee van Hella S. Haasse

8 september 2014 · Leave a Comment

Heren van de thee door Hella S. Haasse
Uitgegeven door AD op/in 1992
Genres: Fictie, Historische fictie
Pagina's: 275
Taal: Nederlands

In 1878 trouwden Rudolf Kerkhoven en Jenny Roosengaarde Bisschop in Batavia en gingen zij wonen op de afgelegen thee-onderneming Gamboeng in de Preanger op Java. In het decor van van de indrukwekkende natuur en tegen de achtergrond van de ontwikkelingen in de koloniale politiek, leven we mee met de autocratische ondernemer en zijn langzaam verbitterd rakende echtgenote.

Zoals veel van mijn boeken stond deze al een tijd stof te collecteren op mijn boekenplank. Eerder heb ik van Hella S. Haasse al Oeroeg gelezen, welke mij zeer beviel. De verhalen over Indië vind ik altijd prachtig en vond het daarom écht tijd om dit boek van kaft tot kaft te bekijken.

Het eerste dat opvalt is het rijke vertellen van Hella S. Haasse. De natuur wordt schitterend omschreven. Het speelt dan ook een hoofdrol in het verhaal. Het verhaal is volgens de schrijfster zelf fictie, maar er is uitgebreid gebruik gemaakt van het archief van een van de nazaten van de hoofdrolspelers en zelf heeft ze ook in Indië gewoond.

Het verhaal kabbelt het hele boek een beetje voort. Intriges, zwangerschappen en het werk zijn aan de orde van de dag, maar echt grote wendingen kent het verhaal niet. Je hoeft nergens een zeer onverwachte plottwist te verwachten. Een soort van GTST, maar dan op Indië. Toch maakt dat het verhaal er niet minder interessant op. Door de levendige schrijfstijl en de mooie woorden die Haasse kiest heb je het idee alsof je er midden in zit. De Indische woorden die gebruikt worden leveren meteen een grote woordliefde op.

Het belangrijkste thema in het boek is in mijn ogen de tegenstelling. De tegenstelling tussen alle paren die voorbij komen, tussen het leven in Indië en in Europa, tussen het harde werken van de mannen en de luxe die de vrouwen wel wilden hebben. Hoofdpersonen van het boek zijn Rudolf en Jenny. Rudolf is een idealist, iemand die denkt dat hij alles aan kan. In het begin van het boek gaat het hem dan ook voor de wind, maar gaandeweg brokkelt dit af en blijft hij gedesillusioneerd achter. Jenny is op het eiland geboren, en denkt zelf nooit te kunnen aarden in Europa. Enkele keren wordt ze zwanger, maar het gaat steeds meer bergafwaarts met haar. Ze wordt depressief en uiteindelijk maakt ze een einde aan haar leven. Ze snakte naar de pleziertjes die ze vroeger had, maar het zat er financieel niet in.

Wat mij opviel in het boek, was dat er tussen de vertelstijl van de alwetende verteller en de verschillende schrijvers van de brieven in het boek geen verschil zat. Aan het lezen van een stuk brief zou je niet kunnen vertellen wie deze geschreven had. Jammer, daar had meer mee gedaan kunnen worden.

Ondanks dat het boek weinig spannend was, heb ik wel genoten van het boek. Over Indië weet ik heel weinig en zo heb ik toch een naar mijn mening goede inkijk gekregen in de Indische cultuur van toen. Het leest ook heel goed weg vanwege het taalgebruik. Aardig detail: het boek houdt op op 1 februari 1918, een dag voor de geboorte van Hella S. Haasse. Als het aan mij ligt zou ik dit boek zeker gaan lezen en als het kan op je leeslijst zetten!

Ik las Max Havelaar van Multatuli

18 november 2013 · Leave a Comment

Max Havelaar door Multatuli
Uitgegeven door AD op/in 1860
Genres: Algemene fictie, Fictie, Historische fictie, Sociale fictie
Pagina's: 277
Taal: Nederlands

Max Havelaar' is een aanklacht tegen het misbruik van het cultuurstelsel, tegen herendiensten en tegen plichtsverzuim door Nederlandse ambtenaren in Nederlands-Indië. In de vorm van een raamvertelling begint het verhaal door de ogen van Droogstoppel, een gierige man van de hogere klasse, die door een zekere Sjaalman een manuscript in zijn handen krijgt gedrukt. Hij besluit het te lezen, waarop het verhaal overspringt naar Max Havelaar, die zojuist een baan heeft gekregen als assistent-resident in Nederlands-Indië. Al gauw komt hij hier achter het onrecht dat de inwoners wordt aangedaan, waarop hij besluit hier tegen te strijden.

‘Vind je dat nou daadwerkelijk leuk om te lezen?’ werd mij gevraagd op Twitter. Ja, waarom niet, een paar gelezen klassiekers zijn is zeker niet slecht voor je ontwikkeling. Daarnaast is het zo’n boek dat iedereen kent, maar als je hen dan vraagt of ze het ook gelezen hebben kijken ze je aan alsof je ze water zien branden.

Persoonlijk vond ik het best een lastig boek om door te komen, maar dat lag vooral aan de schrijfstijl van het boek. Ik had een herdruk naar de vijfde druk, dus het was niet helemaal zo Nederlands zoals wij het nu kennen (is een tik, ik lees een boek het liefst in de originele taal, dus ook een hertaling vind ik irritant omdat dat niet precies is wat de schrijver bedoelde). De schrijfstijl is vrij stijf, niet zo zeer moeilijk had ik het idee, maar even lekker weglezen wil ik het ook niet noemen.

Het boek begint echt verschrikkelijk langdradig, er worden veel dingen bijgehaald waarvan je denkt ‘eh, wat doet dit er in hemelsnaam toe?’. Aan de andere kant, als je dat niet al te serieus neemt is het personage Droogstoppel best nog wel lachwekkend ook. Pas in hoofdstuk vijf word je meegenomen naar het daadwerkelijke verhaal waar je dacht dat het over zou gaan, de onderdrukking in Nederlands-Indië en wordt Max Havelaar hoofdpersoon.

Ook hier zijn weer lange dialogen, die ik op eens of andere manier minder interessant vond dat het Droogstoppel-gedeelte. Misschien waren er ook teveel onderliggende lagen die ik eventueel niet goed begrepen heb. Zo wil ik zeker weten het verhaal van Saïdjah en Adinda nog een keer lezen, dat vond ik erg mooi, en de rest van het boek wil ik graag nog een keer lezen om het beter te begrijpen. Aan het einde van het boek wordt de schrijver, Multatuli, zo boos dat hij het heft in eigen handen neemt en op dat moment springt het vuurwerk uit het boek. Een naar mijn idee goed en passend einde voor dit boek.

Leeslijst? Ja en nee. Het is een pareltje voor je leeslijst en zal je ook een hoog cijfer opleveren, maar dit is een boek dat je zonder gehijg van de docent in je nek moet gaan lezen. Het liefst gewoon nog eens een tweede keer zodat je het ook écht snapt. Als je leesniveau niet zo heel hoog is, dan raad ik persoonlijk wel aan om eerst een paar andere boeken te lezen.

Ik las The Color Purple van Alice Walker

25 augustus 2012 · 1 Comment

The Color Purple door Alice Walker
Uitgegeven door Orion Books Ltd, Phoenix op/in 1982
Genres: Algemene fictie, Fictie, Historische fictie, Sociale fictie
Pagina's: 262
Taal: Engels

Dit boek staat al weer een tijdje als gelezen in de boekenkast, maar ik vond dit boek zo mooi om te lezen dat ik het graag wilde delen. Om alvast te waarschuwen, dit boek gaat niet over de kleur paars zelf, maar over de symboliek die de kleur met zich meebrengt. Paars staat voor vrijheid en onafhankelijkheid, iets dat als rode draad door het boek loopt.

Dit boek draait om de ik-figuur Celie. Ze is veertien en kan doordat ze de oudste van het gezin is niet naar school, ondanks haar leergierigheid. Door het boek heen wordt ze door verschillende mannen misbruikt en verkracht. Hier komen ook kinderen uit, maar die worden na de geboorte weggegeven. Zelf denkt Celie dat de kinderen vermoord zijn.
In het verhaal ontmoet Celie Shug Avery, een blues-zangeres die prima haar eigen boontjes kan doppen. Van haar leert ze zelfstandig te zijn en haar eigen keuzes te maken.

Niet alleen onafhankelijkheid is een belangrijk thema in het boek, ook onderdrukking is veel aanwezig. De witte mensen onderdrukken de zwarte mensen, de mannen de vrouwen en ga zo maar door. In het boek ontwikkeld Celie zich behoorlijk op sociaal vlak, iets dat goed te lezen valt in de brieven die ze naar God schrijft en naar haar zusje.

Mijn mening
Dit is geen boek dat je even tussendoor wil gaan lezen, de onderwerpen zijn vrij heftig. Desondanks is het geen boek dat je links wil laten liggen. Het geeft een goed kijkje in het leven van zwarte mensen van Amerika. Hoewel de slavernij al een aantal jaar is afgeschaft in de Verenigde Staten merk je in de 20e eeuw nog een groot sociaal gat tussen zwarten en blanken.
Het taalgebruik is ook anders dan in ‘gewone’ boeken. Omdat Celie laagopgeleid is merk je dat tekstueel. Haar zinnen in het boek zijn makkelijk, met veel grammaticale fouten. Ik raad het dan ook niet aan aan mensen die niet zo heel goed Engels kunnen, omdat je van dit soort fouten niet kan leren.

Al met al is het een indrukwekkend boek met heftige gebeurtenissen. Juist daarom wil ik het boek aan iedereen aanraden. Onderdrukking en verkrachtingen zijn onderwerpen die snel in de doofpot gestopt worden. Het boek zit goed in elkaar door de verschillende conversaties en brieven naar God en Nettie. De vraag ‘zal het goed aflopen?’ blijft door je hoofd spoken! Daarbij is het ook gewoon een schitterend verhaal, dat meerdere malen genomineerd is voor prestigieuze prijzen.

Ja, dit boek is een aanrader!

Ik las Een Schitterend Gebrek van Arthur Japin

24 maart 2012 · 1 Comment

Een Schitterend Gebrek door Arthur Japin
Uitgegeven door De Arbeiderspers op/in 2003
Genres: Fictie, Historische fictie, Romantische fictie
Pagina's: 239
Taal: Nederlands

Ik was op slag verliefd toen ik dit boek op Bol.com zag staan en het heeft me zeker niet teleurgesteld. Sterker nog; dit boek is voor mij het mooiste boek dat ik ooit gelezen heb!

Een schitterend gebrek gaat over Lucia, de ik-persoon in het boek. Lucia is het eerste liefje van Giacomo Casanova, de nu alom bekende vrouwenverslinder. Ze leert hem kennen op een feestje in Pasiano, een idyllisch landgoed waar ze met haar ouders woont. De twee geraken meteen verliefd en beloven elkaar te verloven en te trouwen. Maar dan slaat het noodlot toe. Haar huisonderwijzer krijgt de pokken en omdat zij hem verzorgt raakt zij ook besmet met ernstige verminkingen tot gevolg.

Lucia gaat op de vlucht, want met haar voorkomen kan ze niet meer met Giacomo trouwen. Na enig rondzwerven komt ze in Amsterdam terecht en leert ze le Chevalier de Seingalt kennen, in wie ze onmiddelijk Giacomo herkent.

Zoals ik al zei; het is een schitterend boek! Lucia offert zich op voor Giacomo, want met haar uiterlijk kan ze zich niet meer in de hogere kringen vertonen. Haar beredenering; ‘er kan er beter één gelukkig zijn dan helemaal niemand van ons beide’ is sterk. Deze quote speelt dan ook sterk in op het thema van het boek, het afzwakkende rationalisme en het opkomende romanticisme. Doordat het verhaal in ik-perspectief is geschreven krijg je veel mee van Lucia’s gevoelens, zodra ze hardop gaat denken merk je toch dat ze een kind van haar tijd is (verlichting).

De schrijfstijl van Japin past zeer goed bij het boek. Zijn sobere, rustige manier van vertellen en zijn gebruik van bepaalde woorden maakt het boek makkelijker te lezen. Daarnaast is het ook gewoon een prachtig liefdesverhaal. Verwacht overigens geen chicklit-achtige taferelen, dit is meer down to earth.

Mijn favoriete deel van het boek was de ontknoping. Komen Lucia en Giacomo ooit nog weer bij elkaar? Tranen met tuiten gegarandeerd.